Jeżeli stałeś się ofiarą przestępstwa i masz status osoby pokrzywdzonej nie bój się dochodzić swoich racji. Prawidłowa praca z jednej strony organów ścigania, a z drugiej pełnomocnika pokrzywdzonego zabezpieczy zarówno interes pokrzywdzonego jak i pomoże w sprawnym prowadzeniu postępowania. Dlaczego warto korzystać z pomocy? Dziś kilka słów na temat roli pełnomocnika pokrzywdzonego / oskarżyciela posiłkowego.
Podzielimy wpis na dwie części: działanie pełnomocnika pokrzywdzonego (czyli od początku postępowania przygotowawczego – np. złożenia wniosku o podejrzeniu popełnia przestępstwa do skierowania aktu oskarżenia do sądu) oraz działanie pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego (od zgłoszenia przez pokrzywdzonego oświadczenia, że będzie działał w postępowaniu sądowym w charakterze oskarżyciela posiłkowego do prawomocnego wyroku).
Występowanie w charakterze pokrzywdzonego w postępowaniu karnym nie jest przyjemnością. Od początku postępowania możemy jednak korzystać z profesjonalnej pomocy prawnej, co niewątpliwie w pełni zabezpieczy interesy pokrzywdzonego. Pełnomocnik pokrzywdzonego może między innymi:
- przeglądać akta sprawy (gdy chcemy np. zapoznać się z ustaleniami organów ścigania)
- składać wnioski dowodowe (gdy chcemy np. aby organ ścigania przesłuchał jakąś osobę na okoliczność związaną ze sprawą)
- zapoznawać się z opinią biegłych wydaną w sprawie (często gdy wymagane są wiadomości specjalne w danej sprawie opinia biegłych jest podstawą rozstrzygnięcia sprawy)
- brać udział w przesłuchaniu biegłych, świadków oraz być obecnym przy innych czynnościach postępowania
Na tym etapie pełnomocnik wskazuje organom ścigania jaka jest intencja pokrzywdzonego oraz proponuje wnioski dowodowe. Dzięki możliwości dostępu do akt, pokrzywdzony jest na bieżąco z ustaleniami poczynionymi w sprawie.
Pełnomocnik pokrzywdzonego może uczestniczyć w posiedzeniach sądu w istotnych sprawach, takich jak m.in.:
- ustalenie czy są podstawy do warunkowego umorzenia postępowania
- złożenie przez oskarżonego wniosku o skazanie bez przeprowadzenia rozprawy (tzw. wniosek z art. 335 kpk)
- wydanie postanowienia w przedmiocie tymczasowego aresztowania
- umorzenia postępowania w sprawie stosownie do art. 17 kpk
W każdej z tych sytuacji pełnomocnik pokrzywdzonego będzie mógł zabrać głos i przedstawić stanowisko swojego mocodawcy.
Jeżeli postępowanie przygotowawcze zostało zakończone i został skierowany akt oskarżenia do sądu, pokrzywdzony może złożyć oświadczenie, że będzie działał w postępowaniu w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Bez tego oświadczenia i tym samym przekształcenia roli pokrzywdzonego w oskarżyciela posiłkowego brak jest możliwości aktywnego działania przed sądem.
Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego ma prawo zgłaszać dowody oraz ma możliwość wypowiedzenia się co do czynności, które mają miejsce na rozprawie. Może zadać pytania oskarżonemu, świadkom i biegłym. Po wydaniu wyroku pełnomocnik może zapoznać się z uzasadnieniem wyroku oraz w przypadkach tego wymagających składać apelację od wyroku.
Pełnomocnik może również wnosić o orzeczenie obowiązku naprawienia szkody, zadośćuczynienia za doznaną krzywdę albo nawiązki. Profesjonalne działanie pełnomocnika w postępowaniu karnym może być bardzo pomocne w innych sprawach związanych z przestępstwem (np. w dalszym odszkodowaniu lub zadośćuczynieniu dochodzonym w postępowaniu cywilnym od skazanego albo ubezpieczyciela skazanego).
W przypadku skazania, sąd na wniosek oskarżyciela posiłkowego zasądzi od skazanego wydatki związane z zatrudnieniem pełnomocnika.
Warto zadbać o swoje prawa i interesy.
Kancelaria Radcy Prawnego Adam Szelągowski świadczy profesjonalną pomoc prawną pokrzywdzonym na etapie postępowania przygotowawczego oraz oskarżycielom posiłkowym na etapie postępowania sądowego.